Jan Andriesse
“Icarus kwam er te dichtbij; Vincent van Gogh heeft, net als Turner, de zon geschilderd en beiden werden krankzinnig.” Hoe schilder je licht? Hoe geef je vorm wat geen vorm heeft? In de reflectie van water, wat nooit stilstaat? Als een verschijnsel dat ontstaat wanneer de zon schijnt en het tegelijk regent? Met het licht als motief voegt schilder Jan Andriesse (Jakarta, 1950) zich in een bij uitstek Hollandse, lange schilderkunstige traditie.In 1995 schildert Andriesse zijn eerste regenboog, een doek van 3,5 bij circa 6 meter waarin de kleurbanen van de regenboog in elkaar overgaan – maar het precieze moment waarop de ene kleur in de andere overloopt is niet vast te stellen. Regenboog is daarmee even ongrijpbaar als het licht, als het natuurkundige verschijnsel dat ontstaat door samenkomst van regen en zonneschijn.
Het atelier van Andriesse is een woonboot aan de Amstel. Het water van de rivier is de spiegel waarin hij het licht observeert. Met inkt, potlood en verf legt hij zijn observaties vast. Dat moet snel, want het water is continu in beweging, wat je ziet is meteen weer weg. De continue verandering van het water lijkt een metafoor voor het licht, dat Andriesse ziet als een soort beweging.
Hoewel de werken van Andriesse geometrisch en abstract kunnen ogen, gaan ze altijd over de waarneming. Wetenschap is voor hem van eenzelfde schoonheid als kunst. Fibonaccireeksen, de gulden snede en theorieën van wetenschapper Marcel Minnaert over de breking van het licht spelen een rol in zijn werk. Licht, stilte en zwaartekracht: dat is wat Andriesse zoekt in een schilderij.
“Ik zoek al veranderend en weet het pas als ik het zie. Wanneer het goed gaat, gaan de meeste dagen voorbij met het kijken naar het veranderen van het licht en naar het drogen van de verf.”
Andriesse studeerde aan de Vrije Academie in Den Haag (1968-1970) en later aan de Ateliers (1970-1972). Hij exposeerde onder andere in De Pont (Tilburg), De Ketelfactory (Schiedam), Museum Kurhaus Kleef (Duitsland) en Galerie Paul Andriesse (Amsterdam). In samenwerking met Museum Jan Cunen in Oss stelde Andriesse in 2000 een tentoonstelling samen met het werk van de negentiende-eeuwse schilder Jan Hendrik Weissenbruch, in wiens schilderijen het licht de hoofdrol speelt.
Volgende kunstenaar: Maarten de Kroon & Jeanne van der Horst
Maarten de Kroon (1959) is filmmaker en schrijver, en maakte het portret van Jan Andriesse samen met Jeanne van der Horst. Vanaf 1983 werkte De Kroon nauw samen met regisseur en producent Olivier Koning. De documentaire Terbeschikkinggesteld (1984) en de serie PASSIES (1986) werden op het Nederlands Film Festival onderscheiden met een Gouden Kalf. In 1990 volgde Sao Paulo SP, een filmisch portret van de Braziliaanse wereldstad.
Samen met zijn broer Pieter-Rim de Kroon maakte hij o.m. de meervoudig bekroonde film Hollands Licht (2003), over de mythe en werkelijkheid van het Hollandse licht, en V.I.S.S.E.N (2012). In de documentaire LANDLOCKED (2014, première op het Noordelijk Film Festival) schetst hij een beeld van het leven in Moldavië en de gevoelige historische relatie met de Zwarte Zee. In 2016 gaat de documentaire over de 17de-eeuwse kunstenaar en ‘ketter’ Johannes Torrentius in première: een portret van misschien wel de meest raadselachtige en omstreden kunstenaar die Nederland ooit heeft gekend.
Meer informatie: www.getorganizized.nl
