Jan Andriesse
Frans Zwartjes
Falke Pisano


Frans Zwartjes

Frans Zwartjes (Alkmaar, 1927) is componist, fotograaf, tekenaar, schilder en beeldhouwer. De meeste bekendheid verwierf hij echter als filmmaker.

In 1968 begint Zwartjes te experimenteren met film als artistiek medium. Korte films, overwegend in zwart-wit, met hoog contrast, een heel eigen narratief en vaak zonder enige tekst. “Ik ben iemand die vindt dat je naar de film moet kijken, niet naar wat er wordt gefilmd.”

Alles wat er bij het maken van een film komt kijken wordt door Zwartjes zelf gedaan. Van de cameravoering, de regie en de montage tot de muziek, het geluid en het ontwikkelen van de films. Ook internationaal wordt de stijl van Zwartjes als invloedrijk gezien. Susan Sontag (1933-2004) – auteur van onder andere de beroemde essaybundel On Photography (1977) – noemde hem de belangrijkste experimentele filmmaker van zijn tijd.

De films van Zwartjes kenmerken zich door onverwachte perspectief- en beeldwisselingen hetgeen ze een vervreemdend en ietwat psychedelisch karakter geeft.

Extreme close-ups van wimpers, lippen en schaduwen worden in Spectator (1970) afgewisseld met opnames die ook de personen waartoe deze behoren in beeld brengen. In Living (1971) filmt Zwartjes zichzelf en zijn vrouw Trix terwijl ze ronddolen door een leeg huis. De opnames zijn gemaakt met een groothoeklens. In de film wordt niet gesproken, het is een samenspel van geluiden, perspectiefwisselingen, lege vertrekken en gezichtsuitdrukkingen. “Het oog beweegt, het oor wordt bewogen”, aldus Zwartjes.

Zwartjes studeerde muziek en speelde altviool bij de Nederlandse Opera. In 1990 was hij de eerste winnaar van de Ouborg Prijs. Werk van Zwartjes werd tentoongesteld in onder andere het Fotomuseum Den Haag, GEM (Den Haag), EYE (Amsterdam) en ICA (Londen).



Volgende kunstenaar: Falke Pisano
Alle kunstenaars
REGISSEUR VAN DIT PORTRET:

Frank Scheffer


Frank Scheffer (b.1956, in Nederland) wordt internationaal erkend als een meester van beeld en geluid. Hij richtte de Allegri Film Company op, gespecialiseerd in documentaires over muziek en kunst. Scheffer werd opgeleid aan de Academie voor Industriële Vormgeving (Eindhoven), "Vrije Academie" Art College (Den Haag), waar hij studeerde bij de bekende experimentele filmmaker Frans Zwartjes en is afgestudeerd aan de Nederlandse Film Academy (Amsterdam). Eerdere films van Frank zijn onder andere Zoetrope People (1982), een documentaire over Francis Ford Coppola en zijn studio met Wim Wenders, Tom Waits, Vittorio Storraro en anderen, maar ook documentaires over de Dalai Lama en de verschillende sociale / culturele onderwerpen. Februari 2016 won hij de KNF prijs op het International Film Festival in Rotterdam met de documentaire 'The Perception ' over de Nederlandse kunstenaar Robert Zandvliet . Momenteel is hij bezig met het afronden van de functie lengte documentaire voor de bioscoop over de Chinese componist Guo Wenjing en de Sichuan opera. Hij bereidt een documentaire-project in Syrië voor met de grote musici Ibrahim Kevo en Kinan Azmeh . In de toekomst worden dramatische functies, op basis van 'Die Zauberflöte ' gecomponeerd door Wolfgang Amadeus Mozart , de parallelle leven van Gustav Mahler en Arnold Schönberg, gepland .


Regie: Frank Scheffer
Camera: Frank Scheffer
Geluid: Frank Scheffer
Montage: Frank Scheffer

Volgende kunstenaar: Falke Pisano
Alle kunstenaars