Gabriel Lester
Jan Roeland
Ruud van Empel


Jan Roeland

Jan Roeland (IJsselmuiden, 1935) schildert alledaagse objecten, veelal in series. Zoals een envelop, doos, vliegtuig, eend of tafel. Het object zoals het in werkelijkheid bestaat, buigt Roeland om tot een andere vorm, een ‘platte’ versie. Er is sprake van een heel eigen perspectief en een vereenvoudiging van het onderwerp. Het object zelf moet volgens Roeland “een beetje verdwijnen” en vorm worden. Zo brengt hij een eend terug naar een aantal ronde vormen – die dienstdoen als lijf, kop, oog, pupil – en een driehoek als snavel.

De schilderijen geven lang niet altijd op het eerste gezicht prijs wat ze weergeven. De tafels en planten die Roeland schildert, hebben bijval nodig van de titel om als zodanig geduid te worden. Dit wordt versterkt doordat hij niet altijd natuurgetrouwe kleuren gebruikt. Planten zijn bijvoorbeeld mosterd- of witgeel; boomstammen groen of oranje.

Roeland heeft een precieze manier van schilderen. Nagenoeg alle vlakken, vormen en lijnen die hij schildert zijn monochroom, effen en egaal. Roeland schildert evenzeer de vorm om het voorwerp heen, de restruimte komt haast op zichzelf te staan. In zijn serie Tafels is dit in het bijzonder het geval. De geschilderde tafels lijken datgene te omlijsten wat ze tot tafel maakt: de ruimte eronder waardoor je je stoel kunt aanschuiven en je benen kwijt kunt.

In het uiteindelijke beeld moet er sprake zijn van een spanning in de compositie door de verhouding tussen heldere kleuren, krachtige lijnen en geometrische vormen.

“Ik varieer veel op een thema tot ik er doodziek van word. Op het moment van de verzadiging gaat er een spanning weg. En dan krijg je de spanning naar iets nieuws die met een tekening begint.”

Roeland maakt naast olieverfschilderijen ook tekeningen en grafiek. Roeland is autodidact. Zijn werk was te zien in Slewe Gallery (Amsterdam), Galerie Nouvelles Images (Den Haag), Rijksmuseum Twenthe (Enschede) en het Stedelijk Museum Schiedam.



Volgende kunstenaar: Ruud van Empel
Alle kunstenaars
REGISSEUR VAN DIT PORTRET:

Cherry Duyns


Cherry Duyns is vóór alles een verhalenverteller. Daartoe bedient hij zich van uiteenlopende media: film, theater, tv. Bovendien heeft hij een bijzonder literair oeuvre op zijn naam staan, met romans als De zondagsjongen, Dante’s trompet en De Chinese knoop, en schreef hij opstellen over beeldende kunst.

Duyns werd in 1944 geboren in Wuppertal. Hij werkte als redacteur bij het weekblad Haagse Post en legde zich bij de Vpro toe op het maken van documentaires. Van zijn talloze films, niet zelden met zijn sonore stem op de geluidsband, zijn er verschillende onderscheiden. Voor het drieluik Levensberichten, over de oncologieafdeling van het VUMC, won hij de Nipkowschijf, en zijn kunstdocumentaire De wording werd bekroond met een Gouden Kalf. Voor de film De droom van de beer, over de teloorgang van Sovjet-circus, werd hem in 2001 de prestigieuze Prix Europa toegekend.

Samen met trompettist André Heuvelman maakte Duyns de theatervoorstellingen Windkrachten, met sopraan Barbara Hannigan en slagwerker Peter Prommel, Kwam een vogel gevlogen. Hij stond bovendien ook zelf op de planken: met schilder en schrijver Armando schreef én speelde Duyns bijna een kwart eeuw Herenleed, zowel voor de televisie als in het theater. De ondertitel van dat programma gaat op voor Duyns’ gehele oeuvre: vertellingen ‘van weemoeden verlangen’. Muziek vormt in dat oeuvre een belangrijke rode draad. Met Reinbert de Leeuw maakte Duyns in de jaren 90 voor de Vpro Toonmeesters, een achtdelige documentairereeks over de eigentijdse componisten Messiaen, Kagel, Vivier, Ligeti, De Vries, Goebaidoelina, Górecki en Oestvolskaya. Ook verfilmde hij Reinbert de Leeuws compositie Im wunderschönen Monat Mai, met een hoofdrol voor Barbara Sukowa. In 2013 voltooide Duyns de film Mishaenzovoort, die hij maakte over het aangrijpende afscheid van improvisatielegende Misha Mengelberg van de internationale podia.

In oktober 2014 werd Cherry Duyns voor zijn unieke culturele bijdragen benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Over zijn werk verscheen in 2006 de monografie Herfstlied van John Heymans.


Regie: Cherry Duyns
Camera: Erik van Empel
Geluid: Menno Euwe
Montage: Ulrike Mischke
Muziek: Erik Statie

Volgende kunstenaar: Ruud van Empel
Alle kunstenaars